Hiçbir Zaman Burada Değildin – You Were Never Really Here

27, 28, 29, 30… Lynne Ramsay’in karakterleri saymaya devam ediyor. Ardışık sayılar birbirinin üzerine eklemlenerek büyüyor; farklı hikâyelerde benzer sonuçlara ulaşıyor. Ratcathcer, Morvern Callar ve We Need to Talk About Kevin’ın sarsıcı etkisinin ardından 6 yıllık bir ara veren Lynne Ramsay, You Were Never Really Here ile güçlü, birbirinin üzerine eklemlenerek git gide büyüyen ve çarpıcı bir bütünsellik oluşturan bir filmografiye imza atıyor. Her biri özenli ve titiz.

Cannes Film Festivali’nde En İyi Senaryo Ödülü ve En İyi Erkek Oyuncu Ödülü ile dönen ve uzun zamandır merakla beklediğimiz yapımın, Türkiye prömiyerini Adana Film Festivali’nde yapacağı duyrulmuş ancak gösterim gerçekleştirilememişti. Ardından Filmekimi kapsamında gösterileceği duyurulan filmin kopyasının ulaşmaması sebebiyle Filmekimi kapsamında da filmi izleme hayallerimiz suya düşmüştü. You Were Never Really Here nihayet 37. İstanbul Film Festivali kapsamında izleyiciyle buluştu. Fragmanı yayınlandığından beri Taxi Driver ile birlikte anılan, Joaquin Phoenix’in karakteriyle bütünleştiği ve unutulmaz bir performansa imza attığı You Were Never Really Here, Afganistan ya da Irak ihtimalleri üzerinden fikir yürütebileceğimiz bir savaş gazisi olan Joe’nun travmatik çocukluğundan bugününe dek zihnine kazınan görüntülerin rahatsız edici dansının orta yerinde, hayata karşı hayatta kalmaya çalışmasını konu ediyor.

You Were Never Really Here: Fiziksel ve Duygusal Yaralanmalar

We Need to Talk About Kevin ile bir aile anatomisi ortaya koyan Lynne Ramsay, ödipal kompleksin uç boyutlara ulaştığı, anneye duyulan hastalıklı sevgi ve yoğun benzerlik ile aşk ve nefret arasındaki kırmızı çizgilerde yürüyen Kevin’ın, sevilmek ve sevmek için her şeyi deneyen annesi Eva (Tilda Swinton) karakterinin hikâyesinde de yoğunluklu bir biçimde kullanılan bilinç dışı, parçalı flashbackler You Were Never Really Here’ın da omurgasını oluşturuyor. İzleyicisine bir puzzle sunan ve bu puzzle’ın birleştirilebilecek parçalarını verip vermediğini de önemsemeyen anlatı yapısıyla film yoğun bir travmanın karmaşık izlerini sürüyor. Çocukluğa, travmalara, sürekli orada olan ama görünmeyen şiddete yapılan atıflarla We Need to Talk About Kevin filminin hissiyatını korumaya devam ediyor gibi görünen Lynne Ramsay, bir yandan da bu kez hikâyenin içerisinde asla sırıtmayan mizahı ve tadında bırakmayı bildiği aksiyonu da işin içine katarak yapısal olarak da kullandığı katmanları artırıyor.

Vücudunda görünen yaraların zihnindeki yaraları açığa çıkardığı, güçlü ve şiddete meyilli görünen yapısının ardında bir naiflik barındırdığını gizleyemeyen, çocukluğunda babasından duygusal ve fiziksel şiddet görmüş, her zaman daha iyi ve daha güçlü, daha dayanıklı olmaya koşullandırılmış Joe’nun en güçlü olduğu an, hıçkırarak ağlayabildiği andır. Annesiyle farklı bir bağı olan, kendi çocukluğunu, kaçırılarak seks işçiliği yaptırılan senatörün kızını kurtarmak üzerinden onayabilecek gibi görünen Joe’nun gerçek ve zihnin karmaşası arasındaki yolculuğu; anomik bir karakterin, renkler, kurgu ve müzik aracılığıyla hissiyatı yoğunlaştırılan şiddetin anatomisini resmetmesinin fiziksel bir hâline dönüşüyor.

We Need to Talk About Kevin filminde de birlikte çalıştıkları, Werner Herzog’la da uzun bir zaman diliminde iş birliği yapan Joe Bini’nin lineer yapıyı şiddetli darbelerle baltalayarak bambaşka bir dünya ortaya koymayı başaran kurgusunun yanı sıra, Phantom Thread ile dehasına bir kez daha hayran olduğumuz Jonny Greenwood’un filmin anlatı yapısına ve dinamiğine birebir oturan, bununla yetinmeyip karakterin iç dünyasına dokunan müzikleriyle çok yönlü bir doyum sağlayan You Were Never Really Here gerçek bir şaheser olsa da, kişisel bir değerlendirmeyle benim için We Need to Talk About Kevin’ın üzerinde olmadığını belirtmem gerek. Bu durum elbette Joe’nun son dönemde sinemaya uyarlanmış ve inanılmaz bir yetenekle canlandırılmış en iyi karakterlerden biri olduğu ve Lynne Ramsay’in ürettikçe büyüyen ve büyüdükçe sarsan bir deha olduğu gerçeğini değiştirmiyor.